Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ
Εισαγωγή
Ο “Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας” του Σχολείου μας βασίζεται σε όσα προβλέπονται από την Πολιτεία για την Εκπαίδευση (Άρθρο 37, Ν.4692/2020) καθώς και στις αποδεκτές παιδαγωγικές αρχές, τις ιδιαίτερες συνθήκες λειτουργίας του Σχολείου και τα χαρακτηριστικά της τοπικής σχολικής και ευρύτερης κοινότητας.
Ο “Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας” ενθαρρύνει την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών/τριών, προάγει τη συλλογική λειτουργία και διαμορφώνει ένα υγιές σχολικό και μαθησιακό περιβάλλον, προσδίδοντας δημοκρατικό περιεχόμενο στη σχολική ζωή.
Η συμμετοχή οποιουδήποτε ατόμου στη σχολική ζωή σημαίνει αυτόματα την ανεπιφύλακτη αποδοχή και τη σχολαστική τήρηση του Σχολικού Κανονισμού στο σύνολό του.
Ο Εσωτερικός Κανονισμός αναρτάται στην επίσημη ιστοσελίδα του σχολείου και επικαιροποιείται ανά τακτά διαστήματα σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από την εκπαιδευτική νομοθεσία διαδικασίες. Θέματα που δεν περιλαμβάνονται στον Εσωτερικό Κανονισμό αντιμετωπίζονται από τον Διευθυντή και τον Σύλλογο Διδασκόντων σύμφωνα με τις αρχές της παιδαγωγικής επιστήμης και την εκπαιδευτική νομοθεσία, σε συνεργασία με τα υπόλοιπα μέλη της σχολικής κοινότητας.
Βασικές αρχές και στόχοι του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας
Το Σχολείο αποτελεί μια δημοκρατικά οργανωμένη κοινότητα που διασφαλίζει τη συνεργασία των μελών του χωρίς εντάσεις και συγκρούσεις, αλλά με αμοιβαίο σεβασμό και αποδοχή της προσωπικότητας κάθε μέλους της σχολικής κοινότητας.
Ο “Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας” περιλαμβάνει όρους και κανόνες, κατανομή αρμοδιοτήτων και ευθυνών, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων για όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας, οι οποίοι αφενός εμπεδώνουν τη δημοκρατική λειτουργία του σχολείου και αφετέρου διαμορφώνουν ένα παιδαγωγικό και διδακτικό κλίμα που διευκολύνει την απρόσκοπτη, μεθοδική και αποτελεσματική λειτουργία του.
Μέσω των συμφωνημένων όρων και κανόνων του Κανονισμού του Σχολείου επιδιώκεται:
- Η εξασφάλιση της σωματικής και συναισθηματικής ασφάλειας όλων των μελών της σχολικής κοινότητας.
- Η διαμόρφωση προσωπικοτήτων που λειτουργούν υπεύθυνα, σέβονται τις ελευθερίες των άλλων και συνεργάζονται αρμονικά μεταξύ τους.
- Η θεμελίωση ενός πλαισίου που υποστηρίζει το εκπαιδευτικό έργο και τη συμμετοχή όλων στην εκπαιδευτική διαδικασία.
- Η διαμόρφωση κλίματος που στηρίζει την ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας του κάθε μαθητή και μαθήτριας αλλά και όλων των μελών της σχολικής κοινότητας.
- Η δημιουργία εύρυθμων, ευχάριστων και αποδοτικών συνθηκών διδασκαλίας, μάθησης και εργασίας.
Α. Λειτουργία του σχολείου:
- Το καθημερινό ημερήσιο σχολικό πρόγραμμα αρχίζει στις 08:15. Πραγματοποιείται κοινή συγκέντρωση και προσευχή των μαθητών/τριών και εκπαιδευτικών στην κεντρική αυλή του σχολείου. Σε περίπτωση δυσμενών καιρικών συνθηκών, η προσευχή πραγματοποιείται στην αίθουσα κάθε τμήματος την 1η διδακτική ώρα. Στη συνέχεια, γίνονται οι αναγκαίες ανακοινώσεις–ενημερώσεις από τη Διεύθυνση του σχολείου.
- Οι μαθητές/τριες προσέρχονται στο σχολείο έγκαιρα και σε κάθε περίπτωση πριν από την έναρξη των μαθημάτων στις 08:15. Σε κάθε περίπτωση καθυστερημένης προσέλευσης ο μαθητής/η μαθήτρια χρεώνεται με απουσία.
- Οι μαθητές/τριες εισέρχονται στην τάξη αμέσως μόλις χτυπήσει το κουδούνι. Εφόσον εισέλθει ο/η διδάσκων/ουσα στην αίθουσα διδασκαλίας η είσοδος των μαθητών/τριών επιτρέπεται μόνο εάν συντρέχει σοβαρός λόγος για τον οποίο ο διδάσκων/η διδάσκουσα έχει ήδη ενημερωθεί.
- Κατά τη διάρκεια κάθε μαθήματος κανένας μαθητής/ καμία μαθήτρια – που έχει προσέλθει στο σχολείο με την έναρξη του ημερήσιου προγράμματος (στις 08:15) - δεν επιτρέπεται να απουσιάζει αδικαιολόγητα από την αίθουσα διδασκαλίας.
- Κάθε μαθητής/τρια διαθέτει το ατομικό του ντουλαπάκι με λουκέτο, όπου φυλάσσει την σχολική του τσάντα εν ώρα λειτουργίας του σχολείου. Κατά την πρωινή προσέλευση, στα διαλείμματα και πριν την έναρξη κάθε διδακτικής ώρας παίρνουν με προσοχή και συνέπεια από τα ντουλαπάκια τους ό,τι χρειάζονται για κάθε διδακτικό αντικείμενο. Τσάντες μέσα στις σχολικές αίθουσες δεν επιτρέπονται. Το σχολείο δε φέρει καμία ευθύνη για την απώλεια προσωπικών αντικειμένων που φυλάσσονται στα ντουλαπάκια. Επομένως συστήνεται οι μαθητές/μαθήτριες να αποφεύγουν να φέρνουν αντικείμενα αξίας στο σχολικό χώρο.
- Δεν επιτρέπεται η κατανάλωση καφέ, αναψυκτικών και φαγητού στις αίθουσες διδασκαλίας.
- Οι μαθητές/τριες μπορούν να φύγουν από το σχολείο πριν τη λήξη των μαθημάτων μόνο αφού λάβουν άδεια από τη Διεύθυνση του σχολείου. Σε περίπτωση αδιαθεσίας μαθητή/μαθήτριας, ενημερώνεται άμεσα ο γονέας/κηδεμόνας και διευθετείται η ασφαλής αναχώρηση του παιδιού.
- Οι μαθητές/τριες οφείλουν να αποχωρούν από τις τάξεις τους, μόλις χτυπήσει το κουδούνι του διαλείμματος και κατόπιν υποδείξεως του διδάσκοντος/της διδάσκουσας. Οι αίθουσες διδασκαλίας καθ’ όλη τη διάρκεια του διαλείμματος παραμένουν άδειες και κλειδώνονται.
- Η παρουσία μαθητών/μαθητριών στους χώρους των γραφείων επιτρέπεται μόνο σε περιπτώσεις σοβαρών ζητημάτων/προβλημάτων. Η συνάντηση και επικοινωνία εκπαιδευτικών-μαθητών/μαθητριών γίνεται στις αίθουσες, στα εργαστήρια και στους προαύλιους χώρους του σχολείου.
- Οι χώροι, όπου επιτρέπεται η παραμονή των μαθητών/μαθητριών στη διάρκεια του διαλείμματος, ορίζονται αυστηρά από το Σύλλογο Διδασκόντων. Συνεπώς, δεν επιτρέπεται η παρουσία/παραμονή μαθητών/τριών σε οποιονδήποτε άλλο χώρο -εσωτερικό ή υπαίθριο- που δεν έχει καθορισθεί από το Σύλλογο Διδασκόντων ως χώρος διαλείμματος. Σε περίπτωση κακοκαιρίας ορίζονται από τον Σύλλογο Διδασκόντων οι πλέον κατάλληλοι χώροι για την παραμονή και ξεκούραση των μαθητών/τριών.
- Το διάλειμμα είναι χρόνος ξεκούρασης, ανάπτυξης κοινωνικών σχέσεων αλλά και χρόνος ικανοποίησης σωματικών αναγκών (φαγητό, νερό, τουαλέτα). Για οποιοδήποτε πρόβλημα ή δυσκολία αντιμετωπίζουν οι μαθητές/μαθήτριες απευθύνονται στον εφημερεύοντα εκπαιδευτικό που βρίσκεται στον χώρο.
- Στο διάλειμμα δεν επιτρέπονται παιχνίδια με μπάλες ή ρακέτες για λόγους ασφάλειας, καθώς και κάθε είδους παιχνίδι με τράπουλα, διότι κάτι τέτοιο δεν συνάδει με τις μορφωτικές αρχές του σχολείου.
Β. Συμπεριφορά των μαθητὠν/μαθητριών
- Οι μαθητές και οι μαθήτριες οφείλουν:
- Να σέβονται τους εκπαιδευτικούς, το βοηθητικό προσωπικό του σχολείου και τους συμμαθητές/τις συμμαθήτριές τους ως προσωπικότητες, καθώς και τα προσωπικά τους αντικείμενα.
- Να αποδέχονται πως κάθε μάθημα έχει τη δική του ιδιαίτερη παιδευτική αξία και να αποδίδουν στο καθένα την απαιτούμενη προσοχή. Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων τηρούν τους κανόνες της τάξης. Συμμετέχουν ενεργά στην καθημερινή εκπαιδευτική διδακτική διαδικασία χωρίς να παρακωλύουν το μάθημα, σεβόμενοι το δικαίωμα των συμμαθητών/τριών τους για μάθηση αλλά και το δικαίωμα των καθηγητών τους να επιτελούν το λειτούργημά τους αποτελεσματικά.
- Να δέχονται με ευγένεια τις υποδείξεις της Διεύθυνσης, των Συμβούλων Σχολικής Ζωής, των εκπαιδευτικών και γενικότερα όλου του προσωπικού του Σχολείου.
- Να μην παρεμποδίζουν την κανονική λειτουργία του σχολείου με οποιοδήποτε τρόπο.
- Η εμφάνιση των μαθητών/μαθητριών οφείλει να χαρακτηρίζεται από ευπρέπεια και να εναρμονίζεται με τον χώρο στον οποίο βρίσκονται.
- Οι μαθητές/τριες δεν επιτρέπεται να έχουν στην κατοχή τους κινητά τηλέφωνα εντός του σχολικού χώρου. Η επικοινωνία με τους γονείς, σε περίπτωση ανάγκης, μπορεί να γίνεται από το τηλέφωνο του σχολείου. Στην περίπτωση που βρεθεί μαθητής/τρια με κινητό τηλέφωνο σε οποιονδήποτε χώρο του σχολείου, παρά τον αντίθετο επ’ αυτού κανονισμό, υποχρεούται να το παραδίδει απενεργοποιημένο στη Διεύθυνση του σχολείου, η οποία ενημερώνει τον γονέα/κηδεμόνα του/της και χειρίζεται την παράβαση. Ακόμη, δεν επιτρέπεται η κατοχή άλλων μέσων καταγραφής εικόνας και ήχου (π.χ. φωτογραφική μηχανή, τάμπλετ, mp3 κ.λ.π.) εκτός αν αυτό γίνεται σε συνεννόηση με τον/την εκπαιδευτικό και για τις ανάγκες του μαθήματος ή κάποιας άλλης εκπαιδευτικής δραστηριότητας. Κάθε παρέκκλιση από τα παραπάνω αποτελεί αντικείμενο παιδαγωγικού ελέγχου.
- Η βιντεοσκόπηση, η φωτογράφιση και η ηχογράφηση δεν επιτρέπονται στο σχολείο χωρίς σχετική άδεια. Η αυθαίρετη κοινοποίηση προσωπικών δεδομένων και φωτογραφιών εκπαιδευτικών και μαθητών/μαθητριών, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι παράπτωμα και ελέγχεται πειθαρχικά.
- Το κάπνισμα στους χώρους του σχολείου -κλειστούς και υπαίθριους- απαγορεύεται ρητά σύμφωνα με απόφαση του Υπουργείου Παιδείας και ελέγχεται πειθαρχικά.
- Στις σχολικές εκδηλώσεις αλλά και στις διδακτικές/εκπαιδευτικές επισκέψεις εκτός Σχολείου, οι μαθητές/τριες ακολουθούν τις οδηγίες των συνοδών εκπαιδευτικών και συμπεριφέρονται με ευγένεια και κοσμιότητα.
- Κατά τις γραπτές εξετάσεις η αντιγραφή και κάθε άλλη προσπάθεια δολίευσης της διαδικασίας ή του αποτελέσματος τιμωρείται.
Γενικότερα, οι αποκλίσεις των μαθητών/μαθητριών από τη δημοκρατική συμπεριφορά, τους κανόνες λειτουργίας του σχολείου, τους όρους της ισότιμης συμμετοχής στη ζωή του σχολείου, από τον οφειλόμενο σεβασμό στα μέλη της σχολικής κοινότητας, στη σχολική περιουσία, θεωρούνται σχολικά παραπτώματα. Τα σχολικά παραπτώματα αντιμετωπίζονται από το σχολείο σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και με γνώμονα την αρχή ότι η κατασταλτική αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων πρέπει να είναι η τελευταία επιλογή, όμως δεν αποκλείεται ως παιδαγωγικό μέτρο. Η επιείκεια χωρίς όρια νομιμοποιεί τις αποκλίσεις και καλλιεργεί την αίσθηση της ατιμωρησίας.
Γ. Πρόληψη φαινομένων βίας και σχολικού εκφοβισμού
H ανάπτυξη θετικού σχολικού κλίματος αποτελεί σημαντικό παράγοντα της διαδικασίας πρόληψης ή/και αντιμετώπισης φαινομένων βίας, παρενόχλησης, εξαναγκασμού και σχολικού εκφοβισμού. Χαρακτηριστικά του θετικού και υγιούς σχολικού κλίματος είναι ο αμοιβαίος σεβασμός, η αποδοχή της διαφορετικότητας, η προώθηση της συνεργασίας με φορείς, η συνεργασία του σχολείου με την οικογένεια κ.α. Στο πλαίσιο αυτό:
- Η χειροδικία, οι χειρονομίες, οι προσβολές, οι ύβρεις, η διάδοση φημών, ο αποκλεισμός συμμαθητών από ομαδικές δραστηριότητες και γενικά οποιαδήποτε συμπεριφορά προσβάλλει ή υποβαθμίζει την ανθρώπινη προσωπικότητα δεν είναι αποδεκτές στο σχολείο.
- Σε περιπτώσεις που μαθητές/μαθήτριες γίνονται αποδέκτες ή παρατηρητές βίαιης λεκτικής, ψυχολογικής ή/και σωματικής συμπεριφοράς, αντιδρούν ψύχραιμα και προσπαθούν να λύσουν τις αντιθέσεις ή διαφωνίες τους με συνεννόηση και διάλογο χωρίς τη χρήση βίας, ακολουθώντας διαδοχικά τα παρακάτω βήματα:
- συζητούν ήπια και πολιτισμένα με αυτόν/αυτήν που έχουν τη διαφορά
- απευθύνονται στον/στην υπεύθυνο/η εκπαιδευτικό τμήματος ή στον/στη Σύμβουλο Σχολικής Ζωής
- απευθύνονται στον Διευθυντή, στον Υποδ/ντή, στον/στους Σχολικούς Συμβούλους και/ή και στον/στην Ψυχολόγο του Σχολείου.
Το Σχολείο σε συνεργασία με το Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων και άλλους φορείς, κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, οφείλει να σχεδιάζει και να υλοποιεί σχετικές δράσεις προκειμένου να προάγει και να αναδεικνύει την αξία του θετικού σχολικού κλίματος.
Δ. Σχολικές εκδηλώσεις - δραστηριότητες
Με την πεποίθηση ότι η παιδευτική προσφορά ενός σχολείου δεν εξαντλείται στην «εντός των τειχών» διδασκαλία, η σχολική καθημερινότητα εμπλουτίζεται, όταν οι συνθήκες το επιτρέπουν, με μια ποικιλία παιδαγωγικών δραστηριοτήτων εντός και εκτός σχολικού χώρου (εκδρομές, διδακτικές επισκέψεις, γιορτές, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, πρωτοβουλίες ανακύκλωσης, δράσεις αλληλεγγύης κ.λ.π.) που στόχο έχουν τη σύνδεση σχολικής και κοινωνικής ζωής. Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες τα παιδιά ενισχύουν τις προϋπάρχουσες γνώσεις τους, τις συνδέουν με την καθημερινή ζωή, αποκτούν δεξιότητες ζωής, ευαισθητοποιούνται σε διάφορα κοινωνικά θέματα. Το Σχολείο επιδιώκει την ευαισθητοποίηση των κηδεμόνων και ενθαρρύνει την απρόσκοπτη συμμετοχή όλων των μαθητών/τριών στις δραστηριότητες αυτές. Συνεπώς, η συμμετοχή των μαθητών/τριών στις εκδηλώσεις – δραστηριότητες του σχολείου θεωρείται αυτονόητη.
Ε. Ενημέρωση κηδεμόνων – Απουσίες- Συνεργασία Σχολείου - Οικογένειας - Συλλόγου Γονέων.
- Η φοίτηση των μαθητών/τριών πρέπει να είναι τακτική και η παρακολούθηση όλων των μαθημάτων ανελλιπής και όχι επιλεκτική. Οι απουσίες των μαθητών και οι συνέπειες αυτών, όπως προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία, είναι ένα σοβαρότατο θέμα το οποίο πρέπει να αντιμετωπίζεται με τη συνεργασία σχολείου- οικογένειας.
- Το όριο των απουσιών για τον χαρακτηρισμό της φοίτησης ως επαρκούς στο Γυμνάσιο είναι 114 και δεν υπάρχει διάκρισή τους σε δικαιολογημένες και αδικαιολόγητες. Δικαιολόγηση απουσιών υφίσταται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις βάσει νόμου.
- Ο κηδεμόνας δικαιούται να έχει πλήρη, τακτική και υπεύθυνη ενημέρωση για τον μαθητή/την μαθήτρια σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία αλλά οφείλει και ο ίδιος να ενημερώνει το σχολείο για θέματα που μπορεί να επηρεάζουν την επίδοση ή τη συμπεριφορά του μαθητή/της μαθήτριας στο σχολείο.
- Ο κηδεμόνας κάθε μαθητή/τριας έχει το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση να επικοινωνεί με το σχολείο για την τακτική ενημέρωσή του σχετικά με την επίδοση, επιμέλεια, φοίτηση και συμπεριφορά του μαθητή σύμφωνα με το Πρόγραμμα Ενημέρωσης των Κηδεμόνων που ανακοινώνεται από το σχολείο στην αρχή του διδακτικού έτους και αναρτάται στην ιστοσελίδα του σχολείου.
ΣΤ. Ποιότητα του σχολικού χώρου
- Οι μαθητές/μαθήτριες είναι συνυπεύθυνοι για την ποιότητα και την υγιεινή του σχολικού χώρου. Όλοι οι χώροι του σχολείου πρέπει να παραμένουν καθαροί και σε άριστη κατάσταση.
- Οι μαθητές/μαθήτριες οφείλουν να σέβονται τη σχολική περιουσία, δηλαδή τα εποπτικά μέσα και τη λοιπή υλικοτεχνική υποδομή του σχολείου. Φθορές, ζημιές, κακή χρήση, έλλειψη συντήρησης της σχολικής περιουσίας, κινητής και ακίνητης, πρακτικά αποδυναμώνουν τις εκπαιδευτικές δυνατότητες του σχολείου και παιδαγωγικά καλλιεργούν στους μαθητές/στις μαθήτριες την αντίληψη απαξίωσης της δημόσιας περιουσίας. Σε περίπτωση φθοράς της σχολικής περιουσίας το ζήτημα αντιμετωπίζεται κατά περίπτωση.
- Το σχολείο στηρίζει και ενισχύει τυχόν πρωτοβουλίες των μαθητών και μαθητριών για το βάψιμο χώρων του σχολείου. Με τη συμβολή του Σχολικού Συμβουλίου μπορούν να αξιοποιηθούν περισσότερες δυνατότητες βελτίωσης της αισθητικής του σχολικού χώρου.
Ζ. Αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων/αναγκών
Ο Διευθυντής του Σχολείου στην αρχή του σχολικού έτους σε συνεργασία με τον Σύλλογο Διδασκόντων του Σχολείου προβαίνει σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες που προβλέπονται για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών εντός του σχολικού χώρου.
Στις περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, κανένα παιδί δεν αποχωρεί από το Σχολείο μόνο του. Τα παιδιά παραδίδονται στους γονείς/κηδεμόνες τους. Όσον αφορά την προστασία από σεισμούς και φυσικά φαινόμενα επικαιροποιείται κάθε έτος το Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης Σχολείου με την υλοποίηση ασκήσεων ετοιμότητας κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους. Επίσης, ο Διευθυντής ενημερώνει τους μαθητές/τις μαθήτριες, καθώς και τους γονείς/κηδεμόνες, για τους βασικούς κανόνες και τρόπους αντίδρασης κατά την εκδήλωση των φαινομένων αυτών.
Σε καταστάσεις πανδημίας ή ακραίων-επικίνδυνων φαινομένων οι εκπαιδευτικοί, μαθητές/μαθήτριες, γονείς/κηδεμόνες, Διευθυντές/Διευθύντριες, Προϊστάμενοι/ Προϊστάμενες οφείλουν να συμμορφώνονται και να ακολουθούν ρητά τις οδηγίες που εκδίδουν οι εκάστοτε αρμόδιοι φορείς/υπηρεσίες: π.χ. ΥΠΑΙΘ, Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, ΕΟΔΥ κ.λ.π. για την εύρυθμη λειτουργία της σχολικής μονάδας και την ασφάλεια των μελών της.
Τέλος, οφείλουμε να υπενθυμίσουμε ότι η πανδημία Covid 19 είναι ακόμη εδώ. Η επιστροφή σε μια κανονική, δια ζώσης εκπαίδευση δε σημαίνει ανευθυνότητα και αδιαφορία. Η υγεία εκτός από δικαίωμα είναι και υποχρέωση προς τον συνάνθρωπο.
Το σχολείο από τη δική του πλευρά οφείλει και θα εφαρμόσει τις σχετικές οδηγίες του ΥΠΑΙΘ.
Από τη δική τους πλευρά οι μαθητές/τριες καλό είναι να συναισθάνονται την ανάγκη τήρησης κανόνων κοινωνικής ευθύνης και να σέβονται την ευαισθησία - ή και την ανησυχία ακόμα – των συμμαθητών/τριών τους, πχ. με υιοθέτηση πρακτικών υγιεινής, όπως συχνό και προσεκτικό πλύσιμο χεριών, χρήση αντισηπτικού κλπ.